اندیکاسیون:
- تشخیص ضایعات موضعی کبدی مانند متاستاز، هیپرپلازی موضعی ندولار، آدنومای هپاتیک
- تشخیص ضایعاتی مانند کیست، همانژیوم، کارسینوم هپاتوسلولار
- بررسی پاسخ به درمان تومورها بعد از شیمی درمانی یا عمل جراحی
- بررسی ناهنجاری های مادرزادی
- بررسی انفیلتراسیون های کبد بعنوان مثال: تشخیص میزان آهن یا چربی کبد
- ارزیابی توانمندی اهدا کنندگان کبد
- ارزیابی باز بودن یا انسداد عروق مجاری صفراوی
- بررسی سیروز کبدی
وضعیت بیمار:
از بیمار بخواهید که اجسام فلزی (از قبیل دندان مصنوعی، سمعک، سنجاق سر، جواهرات، گوشواره، گردنبند و …) را خارج کند.
از بیمار بخواهید بسته به علت درخواست، 30 دقیقه قبل از شروع آزمون محلول ماده کنتراست (مانند Lumirem، Guerbet S.A France) را میل کند و یا از گادولینیوم رقیق شده با آب تمشک یا آب آناناس به منظور حاجب کردن روده ها و دیده شدن مجرای پانکراتیت استفاده کنید.
- تزریق وریدی هیوسین بوتیل بروماید می تواند انقباضات روده را کاهش دهد
- ماده کنتراست خوراکی برای کنتراست روده باریک داده می شود
بیماردر حالت سوپاین و به صورت Head First وارد تونل می شود.
SPR یا محل سانتر:
محل سانتر(SPR)؛ در مرکز زائده زایفوئید قرار بگیرد.
وسایل مورد نیاز:
کویل مورد استفاده: کویل آرایه بدن یا کویل بدن
سکانس های پیشنهادی:
مرحله اول انجام اسکنوگرام یا لوکالیزاتور است. این مرحله حدود 5 ثانیه طول می کشد، که تصویر به دست آمده ارزش تشخیصی ندارد. این تصویر در سه پلان (آگزیال، کرونال و ساژیتال) به دست می آید.
سکانس های پیشنهادی:
3 Plane Localizer: Axial , Sagital , Coronal
Axial T2 BLADE Breath Hold
Axial T2 Fat Sat BLADE Breath Hold
Coronal T1 VIBE 3D
Axial T1 In-Oppose Phase
Axial T2 TE 90
Axial T2 TE 180
Axial T1 FLASH Pre-Injection
Care Bolus
Axial T1 FLASH 3 Scan Dynamic
Axial T1 FLASH Dely Phase (20 min after injection)
نحوه اجرای پروتکل:
سکانس Axial T2 BLADE Gated:
پلان ها از روی اسکنوگرام کرونال چیده می شود و پلان ها بگونه ای تنظیم می شود که کل کبد را دربر بگیرد.
نکته: افزودن باند اشباع در بالا و پایین باکس آگزیال باعث کاهش آرتیفکت تنفسی و Arterial Pulsation می شود. همچنین از سکانس های تصحیح کننده حرکت مانند BLADE برای کاهش بیشتر آرتیفکت حرکتی استفاده می شود.
سکانس Axial T2 Fat Sat BLADE:
پلان ها از روی اسکنوگرام کرونال چیده می شود و پلان ها بگونه ای تنظیم می شود که کل کبد را دربر بگیرد و کات میانی از مرکز کبد عبور کند.
سکانس Coronal T1 VIBE 3D:
پلان ها از روی اسکنوگرام آگزیال چیده می شود و پلان ها بگونه ای تنظیم می شود که کل کبد را دربر بگیرد و کات میانی از مرکز کبد عبور کند.
سکانس Axial T1 In-Oppose Phase:
پلان ها از روی تصاویر کرونال VIBE چیده می شود و پلان ها بگونه ای تنظیم می شود که کل کبد را دربر بگیرد و تعداد کات ها به اندازه ای باشد که کل کبد را از پایین دیافراگم تا بالای کرست ایلیاک پوشش دهد.
سکانس Axial T2 Breath hold with TE 90 & TE 180:
پلان ها از روی تصاویر کرونال VIBE چیده می شود و پلان ها بگونه ای تنظیم می شود که کل کبد را دربر بگیرد و تعداد کات ها به اندازه ای باشد که کل کبد را از پایین دیافراگم تا بالای کرست ایلیاک پوشش دهد.
مرحله تزریق کنتراست و زمانبندی اسکن:
- روش Guess Timing Technique: یکی از ساده ترین روش ها برای تعیین زمان اسکن است که برمبنای تخمین زمان رسیدن ماده کنتراست به ساختار عروقی کبد می باشد. بطور معمول بین 18 تا 25 ثانیه طول میکشد تا ماده کنتراست از ورید AnteCubital به آئورت شکمی و سپس 45 تا 60 ثانیه طول میکشد تا به ورید پورت برسد. —» بنابراین اولین تصویر از سکانس های داینامیک باید 20 ثانیه پس از تزریق گرفته شود.
- روش Planing Care Bolus: رایج ترین روش مورد استفاده است و از یک سکانس کرونال Fast Gradient Refocoused استفاده می شود و تصاویر بصورت Real Time تهیه می شود.
- روش Care Bolus Technique: برای تهیه تصاویر Care Bolus از تصاویر مقطع ساژیتال استفاده می شود و پلان ها بگونه ای تنظیم می شود که جهت کات ها موازی با ائورت صعودی باشد.
نکته: اسکن Care Bolus باید 1 ثانیه قبل از تزریق شروع شود.
سکانس Axial T1 FLASH 3D Fat Sat Breath hold Dynamic Post-Contrast:
پلان ها از روی تصاویر کرونال VIBE چیده می شود و پلان ها بگونه ای تنظیم می شود که کل کبد را دربر بگیرد.
این سکانس شامل 3 اسکن FLASH 3D 3mm با 10 ثانیه تاخیر بین اسکن اول و دوم و 5 دقیقه تاخیر بین اسکن دوم و سوم است.
این 3 اسکن شامل:
Arterial Phase(20 s after injection)
Portal Vein Phase(60 s after injection)
Eqiberim Phase(2-5 Min after injection)
نکته: اسکن دوم برای فاز وریدی و اسکن سوم برای فاز تعادل است.
سکانس Axial T1 FLASH 3D Fat Sat Delayed 29 Min:
پلان ها از روی تصاویر کرونال VIBE چیده می شود و پلان ها بگونه ای تنظیم می شود که کل کبد را دربر بگیرد.
فاز تاخیری برای مشخص کردن ضایعات بکار می رود.
قطعه اشباع: در سکانس های آگزیال و در قسمت فوقانی برش ها برای اشباع عروق خونی بکار می رود.
تنظیمات پارامترها:
ضخامت اسلایس(Slice Thickness): 3mm
منطقه مورد مطالعه (FOV): 350-400mm